Liszaj twardzinowy i zanikowy (LSA)

03.07.2017

Liszaj twardzinowy i zanikowy (LSA) w związku z częstszym występowaniem u kobiet, sugeruje się rolę czynników hormonalnych.

Pierwszym objawem LSA może być pojedyncza blaszka lub mnogie plamy. Zmiany lokalizują się najczęściej na bocznych powierzchniach szyi, okolicy obojczyków, na ramionach i między piersiami oraz na powierzchni zginaczy przedramion. We wczesnym okresie choroby rzadko występują grudki. Choroba zajmuje także zewnętrzne narządy płciowe u kobiet najczęściej srom, krocze oraz okolicę odbytową, zaś u mężczyzn żołądź prącia i napletek. W tych przypadkach występuje znaczna tendencja do tworzenia się zniekształcających się blizn oraz krwotocznych pęcherzy. Zmiany chorobowe na żołądziu prącia, napletku lub w ujściu cewki moczowej mogą prowadzić do wytworzenia zrostów, stulejki i problemów z oddawaniem moczu. Dolegliwości, które są związane z chorobą liszaja twardzinowego to nasilony świąd, pieczenie, niemożność współżycia, przez co bardzo obniżają jakość życia chorych.

W badaniu histopatologicznym naskórek jest atroficzny, w ujściach mieszków włosowych tkwią czopy rogowe. Zewnętrzne warstwy skóry właściwej wybarwiają się słabo i wykazują obecność obrzękniętych włókien kolagenowych. Pęcherze powstają przypuszczalnie wskutek obrzęku i mogą zawierać lekko krwisty płyn.

U osób dorosłych przebieg tej choroby jest przewlekły, mimo że zdarzają się spontaniczne remisje, to jednak zwykle pozostaje atrofia skóry, a choroba może pojawić się w późniejszym okresie życia. Lokalizacja genitalna u dorosłych stwarza zagrożenie rozwoju raka kolczysto komórkowego. Zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn w obrębie zmian typowych dla liszaja twardzinowego i zanikowego może rozwijać się rak kolczysto komórkowy. Guz powstaje najczęściej na podłożu długo utrzymujących się wykwitów takich jak grudki lub blaszki tzw. leukoplakie.

Często zdarza się, że przewlekłe i trudno gojące się owrzodzenie okazuje się złośliwym nowotworem skóry. Dlatego zarówno zmiany przerosłe, czy nadżerki wymagają szczególnej uwagi. U dorosłych z chorobą LSA może współwystępować z licznymi chorobami, najczęściej kojarzy się z cukrzycą oraz w innych przypadkach, z liszajem płaskim, toczniem rumieniowatym układowym i bielactwem nabytym